Maar waar ligt de grens tussen helpen en manipuleren? Hoe voelt het voor jou om gebruik te maken van onbewuste processen? En waar ligt je loyaliteit: bij jouw klant of bij de eindgebruiker van de website?

Helpen of manipuleren?

De grens bepalen is niet altijd even makkelijk. Neem nou de melding ‘nog maar 3 beschikbaar’ bij een product in een webshop.

Een melding als deze werkt op het gevoel van schaarste. Daardoor kan een bezoeker tot aankoop overgaan, terwijl dit niet de beste keuze is.
Dat is manipuleren.

Maar je wilt óók die andere bezoeker helpen, die het product echt nodig heeft en niet mis wil grijpen.
Dát is helpen.

Klant of bezoeker

Dan is er ook nog je klant, die groei uit de website wil halen. Webdesigners kunnen allerlei patronen inzetten om de bezoeker zo snel mogelijk tot aankoop over te laten gaan.

Hoe vind je een balans tussen het (sneller) bereiken van de doelen van de klant, en een ethisch verantwoord design maken?

Kies in elk geval klanten die aansluiten bij jouw kernwaarden. Klanten die een product of dienst aanbieden waar jij achter kan staan.

Het ene product is niet slechter dan het andere, maar het gaat erom of het bij jou past. Keuzes maken, zelfs tot het besluit komen om de klantrelatie te beëindigen, wordt dan eenvoudiger.

Manipuleren met dark patterns

Ik schrijf en praat veel over dark patterns. Dat zijn onbewuste menselijke patronen waar je gebruik van kan maken in het ontwerp van een website.

Onschuldige voorbeelden zijn:

• het hamburgermenu, omdat iedereen de drie streepjes kent die het menu voorstellen
• foto’s waarop mensen ‘kijken’ naar de tekst die gelezen moet worden, zodat de bezoeker naar de juiste tekst op het juiste moment wordt geleid
• het plaatsen van de home-knop linksbovenaan of als eerste in het navigatiemenu, omdat we dat allemaal gewend zijn

Maar er zijn ook patronen die echt ‘dark’ zijn. Manipulatief.
Zelfs ronduit onwaar.

Bijvoorbeeld plugins die ervoor zorgen dat verschillende bezoekers andere prijzen voor hetzelfde product te zien krijgen.
Waarvan we allemaal wel snappen dat dit niet oké is.

Ecommerce en ethiek met Chantal Schinkels

In aflevering 156 van de Podcast voor Webdesigners Podcast spreek ik met Chantal Schinkels. Chantal schreef het boek Het Koopinfuus, over hoe we allemaal verslaafd worden gemaakt aan online bestellen.

We praten over dataverzameling en het maken van klantprofielen, koopgedrag beïnvloeden en conversieoptimalisatie door een staatsbedrijf dat meer mensen aan het gokken krijgt…

Een boeiend gesprek over ethiek binnen ecommerce, dat jou aanzet om over ethisch webdesign na te denken.

Waar ligt jouw grens?